Twórcą współczesnego judo i reformatorem jujitsu jest Jigoro Kano, który urodził się 28 października 1860 roku w wiosce Mikage (prefektura Hyogo), położonej niedaleko miasta Kobe. Był trzecim synem Jerosaku Mareshiba Kano, potomka rodu samurajów, związanego z rządem wojskowym (szogunatem). Rodzina Kano od pokoleń zajmowała się wyrobem tradycyjnej sake oraz jej sprzedażą. Ojciec Jigoro początkowo również produkował tradycyjną sake, jednak z czasem zajął się handlem częściami wyposażenia okrętów na potrzeby szogunatu. W dzieciństwie Jigoro Kano nazywany był "mały Nobunosuke" (Nobunosuke – legendarny, słynny wojownik, mizernej postury, lecz wielkiej odwagi), ponieważ był drobnym i delikatnym chłopcem. Być może wpłynęło to na jego późniejsze zainteresowanie sztukami walki wręcz. Jigoro nie mógł odziedziczyć rodzinnego interesu, ponieważ nie był najstarszym synem w rodzinie. W wieku 11 lat przeniósł się wraz ze swoją rodziną do stolicy Japonii. W Tokio uczęszczał równocześnie do dwóch szkół – w jednej uczył się trudnej japońskiej kaligrafii, a w drugiej języka angielskiego. Edukację nowoczesnego typu rozpoczął w wieku 13 lat. Ojciec, przekonany o jego talentach, zapisał go do ekskluzywnej prywatnej szkoły brytyjskiej z internatem w Shiba - Tokio. Tam stał się prymusem. Jednak koledzy traktowali go z góry, bo był niski i wątły. W wieku 17 lat wstąpił do elitarnego Tokijskiego Uniwersytetu Cesarskiego, na którym zdobył dyplom w dziedzinie ekonomii i polityki na wydziale literatury. Następnie rozpoczął studia pedagogiczne. W tym okresie zaczął interesować się jujitsu. Treningi musiał jednak utrzymywać w tajemnicy. Jedynym, który o tym wiedział, był Tsunejiro Tomita, jego wierny służący i uke w ćwiczeniach.
Ważne jest poznanie społecznych uwarunkowań tego okresu. Japonia weszła wówczas w etap rewolucyjnych przemian, podczas których samuraje zaczęli tracić prestiż społeczny. Rozpoczęła się degradacja tradycyjnych sztuk wojennych (w tym także jujitsu), które w tym czasie nie były ani modne, ani powszechnie znane i cenione. Szkoły sztuk walki, utrzymujące się do tej pory głównie dzięki mecenatowi feudalnych klanów, szybko zaprzestały swojej działalności. Tradycyjne sztuki walki nie były zajęciem dla chłopców z dobrych domów. Jigoro był człowiekiem drobnej postury, miał on zaledwie 155 cm wzrostu. Dlatego też niektórzy z jego rówieśników na uczelni wykorzystywali swoją przewagę fizyczną, stosując wobec niego przemoc. Cichy, spokojny i drobny Kano był jedną z ich ulubionych ofiar. Wiedział, że musi temu zapobiec. Jujitsu uczyniło go zdolnym do pokonania swoich dręczycieli.
Zasadą ogólną judo (według Jigoro Kano) jest czynić tak, aby jak najbardziej efektywnie współdziałały ze sobą umysł i ciało.
2 podstawowe zasady judo
Pierwsza zasada składa się z dwóch części:
Ustąp, aby zwyciężyć
Zasada JU. Jeśli mocniejszy przeciwnik mnie popchnie, na pewno upadnę do tyłu, nawet jeśli zablokuję z całej siły. Jeśli natomiast w momencie pchnięcia ustąpię
i wykorzystam stratę równowagi przeciwnika do wykonania własnej techniki, mam szansę na zwycięstwo.
Maksimum skuteczności przy minimum wysiłku
Zasada SEIRYOKU-ZENYO. Zasada ta opisuje dobór właściwego sposobu (techniki) do określonej sytuacji. Polega ona na optymalizacji naszych poczynań. Nie będę przecież po pchnięciu rzucał przeciwnika w tył, lecz w przód.
Druga zasada:
Przez czynienie dobra nawzajem do dobra ogólnego
Zasada JITA-KYOEI. Ta zasada mówi o szlachetnych założeniach etyki judo. Zabrania używać judo poza treningiem lub walką sportową z wyjątkiem obrony koniecznej. Mówi jeszcze o dbaniu o współćwiczących, szczególnie o partnera.
Siedem zasad filozoficznych dla zaawansowanych zawodników judo:
1. Wiedza jest kontrolowaniem, a kontrolowanie – zwycięstwem.
2. Kto się boi, jest skazany na porażkę.
3. Tylko ten, który szuka z pokorą wiedzy, jest bliski doskonałości.
4. Kiedy uświadamiasz sobie ze smutkiem, że nie znasz niczego, robisz twój pierwszy krok w nauce.
5. Nigdy nie bądź dumny ze zwycięstwa nad przeciwnikiem. Ten, którego pokonałeś dzisiaj, może wygrać z tobą jutro; jedyne zwycięstwo, które przetrwa, to przezwyciężenie twojej własnej niewiedzy.
6. Judoka nie może doskonalić się, by walczyć – on walczy, by się doskonalić.
7. Zrozum, że ty, który już potrafisz, musisz być cierpliwy, by nauczać swoich umiejętności.
NAJWAŻNIEJSZE DATY
1860 r. – 28 października urodził się Jigoro Kano
1882 r. – Początek judo – Kano założył Kodokan Judo
1884 r. – Oficjalnie zatwierdzono Kodokan Judo
1886 r. – Pierwsze zawody sportowe (zwycięstwo Kodokanu)
1938 r. – 4 maja śmierć J. Kano w wieku 78 lat
1948 r. – Powstanie Europejskiej Unii Judo w Londynie (EUJ)
1951 r. – Powstanie Międzynarodowej Federacji Judo w Londynie (IJF)
1951 r. – Pierwsze oficjalnie Mistrzostwa Europy – Paryż
1956 r. – Pierwsze Mistrzostwa Świata – Tokio
1957 r. – Pierwsze Mistrzostwa Polski - Łódź
1957 r. – Powstanie Polskiego Związku Judo w Warszawie (PZJUDO)
1958 r. – Polska została członkiem EUJ
1960 r. – na sesji 57. MKOL wpisano judo do programu zawodów olimpijskich
1964 r. – Pierwsze Igrzyska Olimpijskie w Tokio
1972 r. – Pierwszy medal olimpijski dla Polski – srebro, Antoni Zajkowski
1975 r. – Pierwsze mistrzostwa Europy kobiet w Monachium
1980 r. – Pierwsze mistrzostwa Polski kobiet w Kielcach
1980 r. – Pierwsze mistrzostwa świata kobiet w Nowym Jorku
1987 r. – Mistrzostwa świata kobiet i mężczyzn odbywają się w tym samym miejscu i czasie
1988 r. – Na IO w Seulu judo kobiet jest dyscypliną pokazową
1992 r. – Judo kobiet zostało wprowadzone jako oficjalna dyscyplina olimpijska
1996 r. – Aneta Szczepańska wywalczyła pierwszy, srebrny, medal olimpijski dla Polski